Quạt tản nhiệt là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của chúng

Quạt tản nhiệt là gì? Tìm hiểu chi tiết về cấu tạo và nguyên lý hoạt động của fan tản nhiệt máy tính, giúp thiết bị hoạt động mát mẻ, bền bỉ hơn.

Quạt tản nhiệt là gì?

Quạt tản nhiệt (hay còn gọi là fan tản nhiệt) là bộ phận quan trọng trong máy tính, có nhiệm vụ làm mát các linh kiện như CPU, GPU, mainboard hoặc toàn bộ hệ thống case. Khi máy tính hoạt động, các linh kiện sinh ra nhiệt lượng lớn. Nếu không được tản nhiệt kịp thời, nhiệt độ cao sẽ khiến hiệu năng giảm sút, thậm chí gây hư hỏng linh kiện.

Hiện nay, fan tản nhiệt được lựa chọn sử dụng phổ biến trong hầu hết các dàn PC. Một hệ thống làm mát hiệu quả sẽ giúp tăng tuổi thọ thiết bị, đảm bảo máy tính vận hành ổn định, êm ái.

Cấu tạo của quạt tản nhiệt máy tính

Một bộ quạt tản nhiệt PC cơ bản thường gồm các thành phần chính sau:

a. Cánh quạt (Fan Blades)

Là bộ phận trực tiếp tạo luồng gió. Cánh quạt thường được làm từ nhựa ABS hoặc PBT, được thiết kế khí động học để tăng hiệu quả luồng gió và giảm tiếng ồn.

b. Động cơ quạt (Motor)

Động cơ nằm ở trung tâm, giúp quay cánh quạt. Động cơ chất lượng cao thường sử dụng vòng bi thủy lực (Hydraulic Bearing) hoặc vòng bi kép (Dual Ball Bearing) giúp quạt hoạt động bền bỉ, giảm ma sát.

c. Khung quạt (Frame)

Khung giúp cố định toàn bộ hệ thống cánh và motor. Kích thước phổ biến của fan tản nhiệt case hiện nay là 120mm, 140mm, phù hợp với nhiều loại vỏ case khác nhau.

d. Dây nguồn và đầu kết nối (Connector)

Fan tản nhiệt thường có đầu 3-pin hoặc 4-pin, cho phép người dùng điều chỉnh tốc độ quạt (PWM) và kết nối với hub quạt tản nhiệt để đồng bộ ánh sáng RGB hoặc ARGB.

-->> Xem thêm: Top 4 mẫu tản nhiệt khí Jonsbo đáng mua nhất năm 2025

 Nguyên lý hoạt động của fan tản nhiệt

Nguyên lý hoạt động của quạt tản nhiệt CPU hoặc fan tản nhiệt PC khá đơn giản:

Khi CPU hoặc GPU hoạt động, nhiệt lượng sẽ được truyền qua đế tản nhiệt và các ống dẫn nhiệt (heatpipe) lên các lá nhôm (heatsink). Quạt tản nhiệt sẽ thổi gió qua các lá nhôm này, giúp nhiệt được phân tán ra môi trường xung quanh.

Quá trình này diễn ra liên tục, đảm bảo nhiệt độ linh kiện luôn ở mức ổn định. Một số dòng cao cấp như fan tản nhiệt Jonsbo, Noctua hay Cooler Master còn được trang bị cảm biến thông minh giúp tự động điều chỉnh tốc độ quạt theo nhiệt độ CPU, mang lại hiệu suất tối ưu và độ ồn thấp.

Gợi ý chọn fan tản nhiệt phù hợp với dàn PC

Khi lựa chọn Fan tản nhiệt máy tính, bạn nên cân nhắc một số yếu tố sao để chọn được fan case phù hợp:

• Kích thước phù hợp với vỏ case.
• Tốc độ quay (RPM) và lưu lượng gió (CFM) cao để đảm bảo hiệu quả tản nhiệt.
• Độ ồn thấp, vòng bi bền để quạt hoạt động lâu dài.
• Thương hiệu uy tín như Jonsbo, Cooler Master, DeepCool, Noctua để đảm bảo chất lượng.

-->> Xem thêm: Cách chọn tản nhiệt khí phù hợp cho từng dòng CPU Intel & AMD

Kết luận

Hiểu rõ quạt tản nhiệt là gì, cấu tạo và nguyên lý hoạt động của chúng sẽ giúp bạn chọn được bộ tản nhiệt hiệu quả và phù hợp cho máy tính của mình. Một chiếc fan tản nhiệt chất lượng không chỉ giúp giữ máy mát, ổn định, mà còn nâng tầm thẩm mỹ và tuổi thọ cho toàn bộ hệ thống PC.

Nếu bạn đang cần tìm mua quạt tản nhiệt cho dàn PC mà đang phân vân chưa biết sản phẩm nào mới phù hợp, hãy liên hệ Song Hùng để được hỗ trợ tư vấn nhé!